Nazım Hikmet 114 Yaşında

İnsan 
ya hayrandır sana, ya düşman. 
Ya hiç yokmuşsun gibi unutulursun 
ya bir dakka bile çıkmazsın akıldan... 

“Evet, vatan hainiyim, siz vatanperverseniz, siz yurtseverseniz, ben yurt hainiyim, ben vatan hainiyim.” Yazdıkları ve düşünceleri nedeniyle en verimli yıllarını hapiste ve sürgünde geçiren, “vatan haini” olduğu gerekçesiyle çıkarıldığı Türk vatandaşlığı 2009’da bakanlar kurulu kararıyla iade edilen Nâzım Hikmet 1902’de, 114 yıl önce tam da bugün Selanik’te doğdu, 1963’te, elli üç yıl önce “düşlerinin beyaz kenti” Moskova’da, sürgünde yaşama veda etti.

Yenilikçi bir tavırla başladığı şiir serüvenini gelişiminin belli bir evresinde geleneksel halk edebiyatıyla kurduğu bağla güçlendirip evrensel bir dilden seslenmeyi başaran ender kalemlerdendi Nâzım Hikmet.

Dünyanın neresinde yaşarsa yaşasın, Nâzım’ın şiirleri nice insanın ruhunu ateşe salmayı başarmıştır.  2014 yılında İTEF’in “Tanpınar’ın İzinde Beş Şehir” etkinlikleri kapsamında ülkemizi ziyaret eden Arjantinli yazar Alberto Manguel örneğin. Haziran ayında Buenos Aires’teki Ulusal Kütüphane’nin, vaktiyle ustası Borges’in işgal ettiği koltuğunu devralacak olan Manguel, gezinin Bursa ayağında, Nâzım’ın hapisane müdürünün kızı vasıtasıyla aldığı özel izinle gittiği kaplıcaları ziyaret etmek ister. Manguel, kaplıcaların bulunduğu yerde yükselen bir çınarın yaprağını itinayla evine götürmek üzere alır ve “çok özel” olarak nitelediği bir arkadaşıyla bir zamanlar birbirlerine Nâzım’dan dizeler okuduklarını nakleder.

Nâzım Hikmet’in evrensel dili, bugün de değerinden bir şey yitirmiş değil. Öyle ki, Katalonya'nın yeni Başkanı Carles Puigdemont, resmen görevi teslim aldığı törende Nâzım Hikmet'in “En Güzel” şiirini okuyabiliyor pekala. Tıpkı başbakanlıktan istifa ederken aynı şiirle veda eden Yunan lider Çipras gibi: “En güzel deniz / henüz gidilmemiş olanıdır // En güzel çocuk / henüz büyümedi // En güzel günlerimiz / henüz yaşamadıklarımız // Ve sana söylemek istediğim en güzel söz // henüz söylememiş olduğum sözdür.”

Bugün yurdun dört bir yanında Nâzım Hikmet’in doğumgünü vesilesiyle etkinlikler düzenlenecek. İçlerinden bazılarını sizler için derledik.

“Nâzım Olunmalı”
Yeni yıla “Nâzım Olunmalı” çağrısıyla giren Nâzım Hikmet Kültür Merkezleri, Kadıköy, Maltepe, Ankara, İzmir, Adana ve Diyarbakır'da düzenlediği etkinliklerle Hikmet'in 114'üncü doğum gününü kutlayacak.

Şişli’ye Nâzım evi 
Şişli Belediyesi, Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Evi’ni bugün saat 18.00’de düzenlenecek törenle hizmete açacak. Nâzım Hikmet Kültür Sanat Evin’nde, şairin özel eşyalarının bulunduğu anı salonu, 150 ve 300 kişilik iki ayrı çok amaçlı salon, sergi alanı, kütüphane, çocuk atölyeleri, üç adet kulis ve reji odası bulunuyor.

Kadıköy’de kalpler CKM’de atacak
Kadıköy Belediyesi, Caddebostan Kültür Merkezinde gerçekleşecek anma töreninde Kemal Kocatürk şairin şiirlerini okuyacak. Didem ve Sinem Balık ise Nazım’ın bestelenmiş şiirlerini seslendirecek.

Nazım’ın Vatan Haini, Güneşi İçenlerin Türküsü, Hürriyet Kavgası gibi herkes tarafından bilinen ve sevilen şiirleri usta sanatçı Kemal Kocatürk tarafından okunacak.

Anmanın bir başka özelliği ise Opera Twins (Opera İkizleri) adıyla tanınan dünyanın birçok şehrinde ve festivallerde sahne alan Didem ve Sinem Balık. Kardeşler, şairin şiirlerinden bestelenen şarkıları yorumlayacak.

15 Ocak Cuma günü saat 20.00’de başlayacak gecede şiirler şarkılar dışında şairin hayatından kesitler sunulacağı bir sinevizyon gösterimi olacak.

Çankaya Belediyesi’nde de gündem Nâzım
Çankaya Belediyesi, ünlü şair Nâzım Hikmet'in 114'üncü yaşını Çağdaş Sanatlar Merkezi'nde kutluyor. 19.30'da başlayacak etkinlikte, Mehtap Meral, Nâzım şarkıları seslendirecek. Şair Haydar Ergülen de yaşamı yapıtlarını doğrudan etkileyen Nâzım Hikmet'in yaşamını ve şiirlerinin etkilerini anlatacak.